Çene Eklemi Rahatsızlığı ve Tedavisi

TME (Temporomandibular Eklem) Rahatsızlıkları ve Tedavileri Nelerdir?
Temporomandibular eklem bölgesinde ağrı veya eklemde fonksiyon bozukluğu olan kişilerin sayısı düşünüldüğünden çok daha fazladır. Kompleks bir yapı olan temporomandibular eklemde eklemin yapısı ile ilgili bozukluklar olabileceği gibi eklemin dışındaki komşu yapılarda da değişiklikler oluşabilir, sistemik hastalıklar da çeşitli klinik bulguların ortaya çıkmasına sebep olur. Önemli olan bu karmaşık ve değişik faktörler nedeniyle etkilenen yapıda doğru teşhise varmak ve buna göre tedaviyi yönlendirebilmektir.

TME rahatsızlıkları çevre kaslar ile ilgili bir bozukluktan kaynaklanıyorsa yani miyofasiyal ağrı ve disfonksiyon sözkonusu ise cerrahi olmayan yöntemlerle tedavi edilebileceği fakat eklemin kendi içindeki yapıdan(intraartiküler) orijin alan ağrı ve fonksiyon bozukluğunun cerrahi gerektirebileceği bilinmelidir. Bu ayrımı yapabilmek için hastanın iyi bir şekilde değerlendirilmesi gerekir.

Açma kapama sırasında eklemde oluşan farklı bir ses veya yemek esnasında kişinin fark ettiği sesler tedavi sürecini başlatacak belirtiler değildir. Yalnız, bu gibi bulguların yanında, yemek yemede ağrı, gece yatarken ağrının sürmesi, sabah kalktığında dişlerini kapatamama, ağız açmada kısıtlılık veya hiç açamama gibi belirtiler tedaviye ihtiyaç olduğunun göstergesidir.

TME Problemlerinin Nedenleri Nelerdir?

TME hastalıkları bir çok nedene bağlı olabilir. Artritler eklem hastalıklarına neden olan sebeper arasındadırlar. Ekleme gelen travma, tek taraflı çiğneme , diş eksiklikleri, diş sıkma ve gıcırdatma gibi nedenler bu hastalığın oluşumuna sebep olur. Stres diğer bir faktördür. Diş sıkma ve gıcırdatmaya neden olan bu durum çene kaslarında kasılmaya neden olur.

  • Ağızda kısmi veya tam diş eksikliği,
  • Travma; Bir trafik kazası, çapma, bölgeye alınan şiddetli bir darbe, zorlu bir diş çekimi veya diğer dişle ilgili müdahalelerin uzun sürmesi,
  • Tam uyumlandırılmamış protezler,
  • Ağızdaki oklüzyon diye adlandırdığımız kapanış dengesinin aniden ve çarpıcı şekilde değiştirilmesi (dişlerin tümünün porselenle kaplanması vb).
  • İstemli ya da istemsiz olarak gece ya da gündüz diş sıkma/gıcırdatma alışkanlığı (bruksizm),
  • Eklemi oluşturan yapılardaki ailevi bir yatkınlık nedeni ile var olan ya da gelişebilecek anatomik zayıflık,
  • Osteoporoz. İleri yaşlarda bayanlarda kemik yapısında oluşacak değişikler bazı diğer faktörlerle birleştiğinde bir probleme sebep olabilir.
  • Romatoid artiritis. Tüm eklemlerde rahatsızlığa sebep olan bu tablo çene ekleminide etkileyebilir.

Hasta değerlendirilmesi iyi bir anamnez, kasların, ağzın, yüzün, eklemin fizik muayenesi ve rutin TME röntgen kontrolünü kapsar. Bu yöntemlere ilaveten bazen laboratuvar testleri, elektromiyografi, artrografi, CT ve MRI gibi özel muayene yöntemlerinden de yararlanılır.

TME hastalıklarının çeşitli belirtileri vardır. Pek çok hasta kulak ağrısı, baş ağrısı ve çene hareketlerinde zorluktan şikayet etmektedir. Bu nedenle genelde hastalar öncelikle bir kulak burun boğaz uzmanına gitmektedirler.

Çene eklemi ile disk ilişkisinin bozulduğu durumlarda eklemden klik sesi, daha ileri vakalarda krepitasyon (sürtünme) sesi, ağız açmada kısıtlılık, ağrı gibi şikayetler görülmektedir. Ağız açma ve kapama sırasında duyulan klik sesi hastaların pek çoğunda mevcuttur. Klik sesi TME hastalıklarının habercisi olabilir.

TME rahatsızlıklarının tedavisi nelerdir?

Kliniğimizde TME rahatsızlıklarının tedavisinde düşük enerji seviyeli lazer kullanılmaktadır. Düşük enerji seviyeli lazer uygulanacak hastalar ankiloz varlığında ya da TME ve çevresi tümör oluşumu gibi mutlak cerrahi girişim gerektiren vakalar dışındakilere uygulanmaktadır.

Düşük enerjili lazerin analjezik ve anti-inflamatuvar ve biyostimülan etkilerinden yararlanılmaktadır. Laboratuar ve klinik çalışmalar, temporomandibular rahatsızlıklarda lazer tedavisinin hücre metabolizması üzerinde antifilojistik, antiödematöz ve stimülatif etkisinin olduğunu ve lazerin ikincil etkisinin ağrıyı azaltmak olduğunu göstermektedir.

Kronik eklem hastalıklarında, eklem kapsülüne uygulanan lazer, inflamatuvar aktiviteyi engelleyerek ağrıyı azaltır. Bu da lazerin anti-inflamatuvar etkisi olduğunu göstermektedir. Yapılan araştırmalarda, eklem içi inflamatuvar hastalıklarda eklem içine uygulanan düşük enerjili lazer tedavisinin inflamasyonu azalttığı ve inflamasyona bağlı oluşan ağrıyı kontrol ettiği sonucuna varılmıştır Özellikle artrojenik kaynaklı ağrıların tedavisinde ortopedik aparey kullanımı ile beraber lazer kullanılması ile başarılı sonuçlar elde edilir.

Kas kaynaklı temporomandiblar rahatsızlıklarda tetik noktalarına uygulanan düşük enerjili lazer tedavisiyle ağrıda ve tetik noktalarında azalma olduğu gibi kas spazmında da çözülmeler olur. Düşük enerjili lazer de  konservatif tedavi seçeneklerindendir.

Did you like this? Share it!

0 comments on “Çene Eklemi Rahatsızlığı ve Tedavisi

Leave Comment