Çocuklar İçin Koruyucu Diş Hekimliği Nedir? Neden Önemlidir?

Koruyucu diş hekimliği çocuğunuzun sağlıklı gülümsemesi demektir. Sağlıklı ağız ve dişlere sahip bir çocuk sağlıksız olan çocuğa göre daha kolay çiğner, buna bağlı olarak da yediği besinlerden daha fazla yararlanım elde eder. Konuşmayı daha çabuk öğrenir ve daha net konuşur. Genel sağlık durumu çok daha iyidir. Diğer taraftan ağız içindeki her hangi bir hastalık vücudun diğer bölümlerini olumsuz etkileyeceği için ağız–diş problemi bulunan çocukların sağlıkları tehlike altındadır. Sağlıklı ağız daha çok ilgi çeker. Böylelikle çocuğun görünüşü bakımından daha özgüvenli olmasına yardımcı olur. Ayrıca koruyucu diş hekimliği uygulamaları tedavi edici diş hekimliği uygulamaları ile karşılaştırılırsa daha az kapsamlı, daha maliyeti düşük ve daha kısa uygulamalardır.

Koruyucu diş hekimliği uygulamaları nelerdir?

Çocuklara tatbik edilen koruyucu diş hekimliği uygulamaları şunlardır:

• Diş fırçalama alışkanlığının kazandırılması
• Diş ipi kullanma alışkanlığının kazandırılması
• Diş sürmesinin takip edilmesi
• Fluorid uygulamaları
• Ağız alışkanlıklarının (parmak veya emzik emme, tırnak yeme vb. alışkanlıklar) tespiti ve engellenmesi
• Koruyucu ve durdurucu ortodontik tedaviler
• Dengeli ve çürük yapıcı olmayan beslenme alışkanlığının kazandırılması
• Fissür sealant uygulamaları
• Spor yaralanmalarından korunmak için ağız koruyucu uygulamaları
• Bütün yukarıda sayılan uygulamaların gerçekleştirilmesi için ebeveynlerle işbirliği kurulması

Fluorid Uygulamaları: Koruyucu diş hekimliğinde en etkili tedavi şekli olarak kabul edilen florür tedavileri, sağlıklı bireylerde, çürüğe yatkın bireylerde, dişlerdeki hassasiyet ve erozyon tedavisinde, özel bakıma ihtiyacı olan sistemik rahatsızlığı olan bireylerde uygulanabilmektedir. Uygulamalar bireyin yaş ve çürük oluşum riskine göre belirlenen sıklık ve miktarlarda gerçekleştirilmektedir.

Fissür Örtücüler: Anatomik olarak azı dişlerinin çiğneyici yüzeylerinde bulunan girinti ve çıkıntılar, yiyecekler için yapışıp kalabilecekleri bölgeler oluşturmaktadır.

Çürükler, temizlenmesi zor olan bu bölgelerden başlamaktadır. Fissür örtücüler, dişlerde bu yüzeyleri sığlaştıracak, besinlerin tutunmasını azaltacak ve fırçalanmasını kolaylaştıracak bir yüzey oluşturulmasına yardımcı olmaktadır. Klinik uygulamalar sonrasında çürük oluşumunda %70-80 oranında azalma görüldüğü bilinmektedir.

ACİL DURUMLARDA TEDAVİLER

Çocuğumun dişi ağrıdığında ne yapmalıyım?: Öncelikle ağrıyan dişin çevresini yumuşak bir diş fırçası ile kuvvet uygulamadan nazikçe temizleyin. Çocuğunuzun ağzını ılık tuzlu suyla çalkalattırarak veya diş ipi kullanarak dişler arasına giren yiyecek artıklarını temizleyin. Ağrıyan diş üzerine veya onu çevreleyen diş eti üzerine ağrıyı kesmesi amacıyla kesinlikle aspirin veya sıcak uygulamayın. Eğer yüzde bir şişme varsa soğuk uygulaması yapın. Ağrıyı kesmek için parasetamol (Calpol) verin ve hekiminizi bir an önce ziyaret edin.

Çocuğum dil/dudak/yanağını ısırdı/kesti ne yapmalıyım?: Etkilenen bölgeye buz uygulaması yaparak şişmeyi önleyin. Eğer kanama varsa gazlı bezle veya temiz bir bezle baskı uygulayın. Kanama 15 dak. sonra hala devam ediyorsa veya baskı sonucu kanama durdurulamamışsa çocuğunuzu hastaneye götürün.

Eğer çocuğum düşerse ve süt dişi yerinden tamamen çıkarsa ne yapmalıyım?: Hemen hekiminize başvurun. Hekiminiz düşmenin veya çarpmanın şiddeti ve yol açtığı problemi değerlendirilip size herhangi bir komplikasyon olup olmadığı hakkında bilgi verecektir.

Eğer çocuğum düşerse ve daimi dişi yerinden tamamen çıkarsa ne yapmalıyım?: Öncelikle sakin davranmalı ve yerinden çıkan dişi bulmalısınız. Dişi kök kısmına değmeyerek tutun ve oda sıcaklığındaki temiz su ile yıkayın. Dişi kesinlikle sabunla veya ovalayarak yıkamayın. Dişte kırık olup olmadığına bakın. Eğer diş bütünlüğünü koruyorsa yerine yerleştirin. Çocuğunuza gazlı bez veya temiz bir bez ısırtarak dişin yerinden çıkmamasını sağlayın. Eğer dişi yerine yerleştiremiyorsanız dişi süt, su veya çocuğunuzun tükürüğünü ihtiva eden bir bardak içersine koyun. Eğer çocuğunuz büyükse diş, ağızda yanak içerisinde de taşınabilir. Vakit kaybetmeden hemen hekiminize başvurun. Eğer yerinden bir bütün olarak çıkan daimi diş 30 dak. içerisinde tekrar yerine yerleştirilirse prognozu (tedaviye vereceği cevap) çok daha iyi olacaktır.

Eğer travma sonucu dişte kırık oluşursa?: Öncelikle yaralanma bölgesini temiz ılık suyla yıkayarak enfeksiyon riskini azaltın. Bölgeye soğuk kompres uygulayın. Kırık parçayı da yanınıza alarak vakit geçirmeden hekiminize başvurun. Kırık oluşan diş ister süt dişi ister daimi diş olsun yaralanma sonrası tedavi görene kadar geçen süre ne kadar kısa olursa uygulanan tedavinin başarı şansı da o kadar artacaktır.